Naamlogo Sneker Pan

Agenda & Nieuws

Agenda

Grou

|
5 augustus 2023

De Veenhoop

|
7 augustus 2023

Earnewâld

|
8 augustus 2023

Terherne

|
9 augustus 2023

Langweer

|
10 augustus 2023

Elahuizen

|
11 augustus 2023

Stavoren

|
12 augustus 2023

Woudsend

|
14 augustus 2023

Lemmer (1)

|
16 augustus 2023

Lemmer (2)

|
17 augustus 2023

Sneek

|
18 augustus 2023

Inhaal/rust

|
15 augustus 2023

Nieuws

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 11

ALLE ZEILEN BIJ nr. 11 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 10

ALLE ZEILEN BIJ nr. 10 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 9

ALLE ZEILEN BIJ nr. 9 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 8

ALLE ZEILEN BIJ nr. 8 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

Agenda 2025

Binnenkort komt de nieuwe agenda

Nieuws

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 11

ALLE ZEILEN BIJ nr. 11 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 10

ALLE ZEILEN BIJ nr. 10 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 9

ALLE ZEILEN BIJ nr. 9 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

SKS 2024 – ALLE ZEILEN BIJ nr. 8

ALLE ZEILEN BIJ nr. 8 Tijdens het SKS-kampioenschap 2024 zetten schipper en bemanning van de Sneker Pan weer alle zeilen bij! Volg hun belevenissen via deze dagelijkse update. De uitdrukking…
Lees meer

Social media & SKS nieuws

Volgt u ons al op Facebook?
Blijf op de hoogte van het
laatste nieuws omtrent
De Sneker Pan

De bemanning van de Sneker Pan

Het skûtsje

De Sneker Pan 1e wedstrijd

DICKY VAN DER WERF: “WE BINNE GIEN SPAARFERENIGING MAAR EEN SEILFERENIGING”

Het is maandag 6 augustus 1956, de dag van de wedstrijd op het Sneekermeer. De deelname is niet overweldigend; er doen slechts vijf skûtsjes mee. Op het Kolmeersland treffen schipper Klaas van der Meulen en Dicky van der Werf elkaar. Natuurlijk hebben ze het over het skûtsjesilen en Klaas van der Meulen brengt te berde dat het skûtsje van Jan van Akker nog te koop is. Hij weet ook waar Jan van Akker op dat moment te bereiken is en wil wel schipper worden.

Dicky van der Werf in dat jaar: “Toen in conclaaf met de andere bestuursleden. Penningmeester Siebren Kuipers had eerst bezwaren. Maar toen zei ik: ‘we hewwe nog geld in kas voor de aankoop van een nieuw seil.’ “Dat seil was bedoeld as priis foor het skutsje dat drie keer achterelkaar de wedstryd won. Nou, dat was al niet meer mogelijk. Cor Salverda had met het Suudwesthoekskutsju al twee keer wonn’n, maar dat skip was intussen ferkocht, dus dat wij die priis nog utrieke sûd’n, konden we foorlopich wel skudde.”

Ik sei: ‘Dat geld kenne we mooi bruke om het skûtsje van Jan van Akker te kopen. We binne per slot van rekening niet un spaarfereniging, maar een seilfereniging! Toen ook nog bleek dat het tekort zonder rente geleend kon worden, ging de penningmeester overstag.

GESCHIEDENIS VAN DE AANKOOP

De teleurstellende resultaten van 1961 waren het bestuur van de Skûtsjecommissie Sneek een doorn in het oog. Het zag zich voor een vraagteken geplaatst of het boltsje verbeterd moest worden met een nieuwe mast en een nieuw zeil of dat er een ander skûtsje moest komen. De commissie nam een ingrijpend besluit. De punctuele secretaris Bauke Liemburg vermeldt hierover sober in het jaarverslag: “Naderhand heeft de commissie nog enige malen vergaderd, waarbij besloten werd tot de aankoop van een ander skûtsje”. Na veel wikken en wegen werd het Piipster skûtsje van Cees de Jong uit Assen aangekocht. In de loop der jaren is het skûtsje aangepast (verlengd) en zijn verrotte delen vervangen.

Deze aankoop verliep minder vlot dan in 1956 met het boltsje het geval was. De Skûtsjecommissie Sneek had namelijk een grote wens: de nieuwkoop zou een echt Fries skûtsje moeten zijn en – als het een beetje kon – gebouwd op de beroemde skûtsje werf De Piip van Bauke Roorda te Drachten. Roorda ontwierp snelle schepen, waarvan er al meerdere deel uitmaakten van de skûtsjevloot. Tientallen schepen werden bekeken en te licht bevonden en alom werden inlichtingen opgevraagd. Ten slotte werd de commissie attent gemaakt op het schip van De Jong, dat na veel speurwerk in de Asservaart in Assen werd ontdekt. Het bestuur ging er op af en zag een als woonschip gebruikt skûtsje van ongeveer 38 ton en met een lengte van 18,70 meter en een breedte van 3,57 meter. Het zag er goed uit en het voldeed aan de eis dat het een echte Piipster was. Het was een in 1913 van stapel gelopen voor Gjalt van der Schuit uit Rottevalle. Kon het mooier?

De mast leek prima, maar de zwaarden, het roer en het tuig zouden moeten worden vernieuwd. De commissie besloot het erop te wagen en pogingen te doen het skûtsje te verwerven. Het bleek niet eenvoudig om tot overeenstemming te komen, maar uiteindelijk werd de koop gesloten. De transactie bestond eruit dat de Skûtsjecommissie Sneek voor De Jong voor f 10.000 een steilsteven van plaatsgenoot De Groot kocht en deze ruilde tegen het skûtsje. De Jong gaf f 500 toe en leverde er ook nog een opdrukker met petroleum motor bij. Bauke Liemburg notuleert verder nog dat de ‘zelflader’ werd verkocht voor f 1.250, de oude zwaarden voor f 70, het roer voor f 15 en de opdrukker voor f 450.

De aankoopwaarde van het skûtsje, buiten de vernieuwingen, staat dus op f 7.715. Begin 1962 reden Dicky van der Werf, Jan Bons, Gerlof van der Werf en Bauke Liemburg naar Assen om de nieuwkoop op te halen. Chauffeur was Brand Wuring, die voor dit doel de auto van Dicky van der Werf beschikbaar had. Na een avontuurlijke tocht met de nieuwe Sneker Pan arriveerden ze de volgende dag op de thuisbasis in Sneek. Op dat moment was de Skûtsjecommissie Sneek in het bezit van twee skûtsjes plus het opdrukkertje, dat later werd verkocht. Het oude Boltsje werd voor f 5.610 verkocht aan Pieter Wor te Sliedrecht.

aankoop de Sneker Pan

“Naderhand heeft de commissie nog enige malen vergaderd, waarbij besloten werd tot de aankoop van een ander skûtsje”

Etymologie van de naam

Er doen zich verschillende verklaringen de ronde. Koekenpannen werden gebruikt voor het ontsteken van Bengaals vuur aan boord. Ook werd bij feestelijke zeilpartijen wel een koekenpan in de mast gehesen. In 1882 werd in Sneek een vereniging Sneeker Pan opgericht, een club van dames die zich een plaats begonnen te verwerven in de zeilwereld. Zij boden toen de voorzitter van de Zeilvereniging Sneek een verguld zilveren draagteken aan, bestaande uit een insigne met een koekenpan.
Daarmee hadden de dames er de hand in dat de Sneker Pan symbool werd van de Sneker zeilerij en met name van de Hardzeildag.
In 1954 besloot het gemeentebestuur van de Waterpoortstad de Orde van de Sneker Pan in te stellen en daarmee in het vervolg personen te onderscheiden die zich verdienstelijk hadden gemaakt voor de zeilsport in het algemeen en de Sneekweek in het bijzonder. Vanaf 1966 hoort bij de onderscheiding een koperen koekenpan, waarin het wapen van Sneek is verwerkt.

Daarmee hadden de dames er de hand in dat de Sneker Pan symbool werd van de Sneker zeilerij en met name van de Hardzeildag”

Toen de Skûtsjecommissie Sneek in 1956 het pas verworven skûtsje ‘Twee Gebroeders’ van Jan van Akker in de Kolk afmeerde, kreeg het een plechtigheid waarbij de burgemeester een koekenpan in de mast hees en het skûtsje de naam Sneker Pan gaf. Hiermee wordt een link gelegd met de zeilwedstrijden voor vracht- en beurtschepen die de Sneeker zeilvereniging ooit organiseerde.

naambord Sneker Pan

Traditionele kleuren

De Sneker Pan die in 1961 werd gekocht is traditioneel groen geverfd. Hiervoor werd gekozen nadat er nogal wat kritiek was gekomen op de kleuren waarin het boltsje te water verscheen. De van oorsprong in bronsgroen uitgevoerde bolle werd eerst crême geverfd, daarna grijs, vervolgens zwart en geel en in 1961, het laatste jaar dat het uitkwam voor de Skûtsjecommissie Sneek, in wit met een frambozentintje. Dit wekte de spotlust van de journalist van de Friese Koerier. In zijn verslag van de openingswedstrijd in 1961 bij Grouw schreef hij:” Met de kleuren van de schepen wordt toch wel wat vreemd omgetoverd. Jan van Akker had er een soort wit met een frambozentintje in. Vroeger was het boltsje met zijn kopergroene kleur een aparte verschijning; nu is het te apart. Maar misschien wint Jan van Akker straks in Sneek wel een goede pot verf, daar zijn ze in Sneek nog al geschikt mee”.

“Met de kleuren van de schepen wordt toch wel wat vreemd omgetoverd. Jan van Akker had er een soort wit met een frambozentintje in.”

De commissie kan de kritiek niet erg waarderen. In het jaarverslag 1961 wordt zuur opgemerkt:” Het Skûtsje “De Sneker Pan” werd dit jaar opgeknapt door de heren Jan Brons en Joh. van Akker. Het kreeg nu niet de Sneker kleuren, maar werd in een nieuw jasje gestoken. Keurig verzorgd kwam het schip in de zeilwedstrijden, doch de pers kon deze kleuren blijkbaar ook niet waarderen. Tenminste, men kon in de courant lezen dat de commissie blijkbaar wat oude restjes verf bij de verffabrieken in Sneek opgescharreld”. De conservator van het Fries Scheepvaart Museum in Sneek, de heer Herre Halbertsma deed de commissie in een ingezonden stuk de suggestie te kiezen voor brons- of zeegroen. Het bestuur was inmiddels zelf ook al tot de conclusie gekomen dat de Sneker Pan weer een traditionele kleur zou krijgen. In overleg met de heer Halbertsma werd gekozen voor zeegroen.

Verlenging skûtsje

Schipper Douwe Visser onderkent dat de skûtsjes die aan de SKS-wedstrijden deelnemen, steeds meer naar elkaar toegroeien. Ook de Sneker Pan is aangepast aan de steeds nauwer luisterende eisen die aan de oude vrachtschepen worden gesteld. In 1992 is het skûtsje 1,30 meter langer gemaakt.

Was de Sneker Pan vóór de verlenging een goede middenmoter,
na de verlenging zijn de kampioenskansen sterk vergroot

Was de Sneker Pan vóór de verlenging een goede middenmoter, na de verlenging zijn de kampioenskansen sterk vergroot. Dit blijkt ook uit de uitslagen: de Pan zeilt de laatste jaren altijd in de top van het klassement mee en werd na de verlenging negen keer kampioen. De lengte van de Sneker Pan bedraagt nu bijna 20 meter.

verlenging De Sneker Pan

Waterpoort in het zeil

De Sneker Pan voert de Waterpoort in het zeil sinds de Vereniging van Sneeker Zakenlieden in 1962 een nieuw zeil aanbood. Zeilmaker Gaastra, toen nog gevestigd op het Kleinzand, vervaardigde het nieuwe tuig en bracht in het zeil het merkteken van haar eigen firma aan: de Waterpoort.

De eerste keer dat de Sneker Pan met een teken in het zeil op het water verscheen, was bij de wedstrijden van 1958. In de vergadering van de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen was de vraag al een paar keer aan de orde geweest of er herkenningstekens in de zeilen van de skûtsjes moesten komen, om het voor de toeschouwers gemakkelijker te maken de deelnemers te herkennen. Een definitief antwoord was er nog niet, toen de commissie Sneek in 1958 bij de aanschaf van een nieuw tuig op het bolschip de knoop doorhakte en besloot met de letters Sn in het zeil uit te komen.

Zeilmaker Gaastra, toen nog gevestigd op het Kleinzand, vervaardigde het nieuwe tuig
en bracht in het zeil het merkteken van haar eigen firma aan; de Waterpoort

Toen in 1968 weer een nieuw zeil werd aangeschaft, werd dit vervaardigd door De Groot Staveren. Deze zeilmaker liet net als Gaastra, zijn merkteken – in de vorm van een pompeblêd – in het zeil achter. De Pan had toen zowel een waterpoort als een pompeblêd in het zeil.

zeilteken De Sneker Pan

De maten van de Sneker Pan

Lengte over stevens19,94 meter
Lengte over dek19,62 meter
Lengte over waterlijn17,82 meter
Breedte over alles3,56 meter
Breedte over waterlijn3,49 meter
Lengte mast tot voordek6,37 meter
Plaats van de mast t.o.v lengte over het dek3,03 meter
Holte1,06 meter
Buikdeining0,025 meter
Max. Zeiloppervlak in m2163,4 meter

De kampioenschappen van de Sneker Pan

1973
1984
1995
1996
2002
2003
2007
2011
2012
2013
2016

Media

Stap ook aan boord! Steun de Sneker Pan

Stichting De Sneker Pan heeft tot taak het skûtsje De Sneker Pan in de vaart te houden. Om mee te kunnen blijven strijden om de hoogste plaatsen in het SKS klassement, werken we samen met schipper en bemanning continu aan verbeteringen. Voor dit onderhoud en materialen zoals beslag, zeilen, gaffel en mast is geld nodig. Ik betaal mee om er voor te zorgen dat De Sneker Pan in staat is om met het beste materiaal aan de start te verschijnen.

Na betaling ontvangt u de speciale en unieke Gaastra Sneker Pan cap gratis, ter waarde van € 24,95

Het bestuur

Wedstrijdcommissie Sneek

Fokko de Jong
Wedstrijdcommissie Sneek
Theo de Groot
Voorzitter Wedstrijdcommissie Sneek
Egbert Koning
Wedstrijdcommissie Sneek
Douwe Rijpkema
Wedstrijdcommissie Sneek

Club van 100

Jan S. Groninger
Commissie Club van 100
Piet Elsinga
Commissie Club van 100

Ereleden

Erevoorzitter
Dicky van der Werf

Ereleden
Sjoerd Fokke Dijkstra
Peter de Jong
Piet Boelsma
Joop Doevendans
Bauke de Jong
Cor Reijenga
Douwe Visser
Willem Covers