HOE HANGT DE VLAG ERBIJ?
Tijdens het SKS 2022 voeren we elke dag een ‘out of the blues’ gesprek met een bemanningslid van de Sneker Pan aan de hand van een scheepsuitdrukking. We staan stil bij de letterlijke en figuurlijke betekenis van die uitdrukking. Zo krijgen we een idee hoe dit bemanningslid deze SKS dag heeft beleefd.
30 juli 2022 Wedstrijd Grou
In gesprek met Henk de Zee over de scheepsuitdrukking ‘in elkaars vaarwater zitten’
Wind schiftte
“We hadden een mooie startpositie, maar de wind schiftte een beetje en dan zit snel je letterlijk in elkaars vaarwater. Vandaag zaten we in het vaarwater van onder andere Langweer, Joure en Huizum. Daardoor kwamen we terecht op een 13de plek Maar op een gegeven moment pakten wij Woudsend in een prachtig slagje. Nu ik je dit vertel krijg ik daar kippenvel van, net zoals gisteravond bij het zingen van het Frysk Folksliet. Afijn, Woudsend ging achter ons aan en heeft hetzelfde slagje gemaakt. Je ziet aan de uitslag dat die is er uiteindelijk van geprofiteerd heeft om in ons vaarwater te blijven.”
Focus goed gehouden
Als bemanning kan je elkaar figuurlijk last bezorgen als je elkaar bewust of onbewust hindert. Daarvan was vandaag geen sprake. “We kwamen niet goed uit de start. Dan is het zaak om niet de kop te laten hangen en focus te houden. Vandaag merkten we de winst van het afgelopen jaar: trainen, trainen, trainen. Daar hebben we het in de nabespreking nog over gehad: we hebben uitgevoerd waar we elke keer weer voor trainen. Dat kost heel veel energie. We hebben veel van elkaar gevraagd: we willen naar voren toe! Dat lukt op zo’n moment, omdat je erop kunt vertrouwen dat iedereen zijn taak doet. We kunnen veel van elkaar hebben.”
Mooie dag
“Vandaag was voor mij óók een hele mooie dag, omdat er drie generaties Visser aan boord zaten. Behalve schipper Jappie, ook zijn vader Douwe en ‘lytse Douwe’ die in de roef zat. Bijzonder vond ik ook dat de top 5 van vandaag een opeenvolging is van Pietersma’s en Vissers.
Vanavond als ik thuis ben, ga ik de wedstrijd terug zien op t.v. Misschien zelfs wel drie keer.”
Voorlopige uitslag
1. Grou 6. Woudsend 11. Joure (protest)
2. Eernewoude 7. Huizum 12. Akkrum
3. Lemmer 8. Halve Maan 13. Langweer
4. Drachten 9. Leeuwarden 14. Sudwesthoeke (protest)
5. Sneek 10. Heerenveen
1 augustus 2022 Wedstrijd Veenhoop
In gesprek met Tineke over de scheepsuitdrukking ‘je kunt niet de wind veranderen, maar wel de stand van je zeilen’
Mooi en emotioneel
Figuurlijk was deze uitdrukking (je aanpassen aan de situatie en waar mogelijk de regie pakken) absoluut van toepassing op Tineke. “Het was een speciale dag voor mij, mijn vader Foppe van der Meulen is 21 juni plotseling overleden. Hij zat in de wedstrijdcommissie Veenhoop en was mijn grootste fan. Vanmorgen bij het opstappen trof ik behalve de hele bemanning allemaal mensen die ook op de uitvaart aanwezig waren. Dus dat was allemaal knuffelen en moed geven. Mooi en emotioneel. Tijdens de eerste wedstrijd op Grou zag ik een regenboog en ook vandaag. Hij is er toch bij, denk ik dan. Hij had het vandaag prachtig gevonden en was trots geweest. Daar haal ik rust uit en dat geeft me kracht om door te gaan en me meer dan 100 procent te geven.”
Steeds weer zoeken
Vandaag was een beetje een gelukszeilerij. De wind was zeer variabel. “We moesten steeds zoeken hoe je daar gebruik van kunt maken. Met deze wind ben ik erg afhankelijk van de input van anderen. Mooi dan om te zien hoe we elkaar coachen. Dan hoor ik bijvoorbeeld van Sjoerd of Hilbert Jan dat er een vlaagje komt of juist niks komt. Dan weten we of de schoot een beetje aan moet of dat we die juist moeten laten vieren. Als de wind erin komt, moet er ook meer zwaard in.
Vooral op eind toen we het Grietmansrak in gingen richting finish speelde dat inspelen op omstandigheden een rol. Leeuwarden lag daar stil en toen dacht ik: wat nu, hoe gaan we dit bezeilen en onze positie verdedigen? Dan gaan de commando’s over het dek en de gijp van de ene naar de andere kant. Toen moest iedereen nog even snel aan de bak. Mooi om te zien hoe soepeltjes dat dan verloopt en hoe snel we dat met elkaar voor elkaar boksen.”
Naar de prijsuitreiking
“We zijn met de allen naar de prijsuitreiking geweest. Alle reden als je derde wordt. Als je hoog zeilt is het mooi dat je daar staat. Voor mij zat er nog een extra lading op. Gevoelsmatig wilde ik dit ook graag bij deze wedstrijd. Daarin voelde ik mij gesteund door iedereen.”
Uitslag
1. Joure6. Akkrum11. Woudsend
2. Lemmer7. Langweer12. Sudwesthoek
3. Sneek8. Eernewoude13. Halve Maan
4. Leeuwarden9. Grou14. Huizum
5. Heerenveen10. Drachten
2 augustus 2022 Wedstrijd Eernewoude
In gesprek met Andreas Witvoet over de scheepsuitdrukking ‘op één oor liggen’
Vlaagjes goed kunnen opvangen
Van letterlijk op één oor liggen: zoveel slagzij maken, dat er water in de gangboorden komt, was vandaag geen sprake.
“We gingen wel flink schuin vanochtend bij het inzeilen. Toen had ik mijn zeilpak aangedaan, anders zou ik helemaal nat worden. Maar zo’n zeilpak is zò warm, dat gaat broeien. En dan heb je ook nog eens een zwemvest aan. Dus bij de wedstrijd zelf dacht ik: laat maar. Dan mijn broek maar nat. Maar al met al hebben we geen water in de gangboorden gehad. Er waren wel vlaagjes, maar die konden we goed opvangen. We wilden niet teveel snelheid maken. Als je op dit wedstrijdwater gaat inlopen op de rest, moet je weer de puts erin gooien. En dat is niet leuk: als zeiler wil je juist gang maken.”
Achterin starten
Bij de walstart van vandaag startte de Panne van een 13de plek.
“Je weet: als je hier achterin start, heb je weinig mogelijkheden om vooruit te komen, tenzij je agressief bent. Onze insteek was om alles heel te houden. Onze planning was daarom om afstand te houden en in te lopen waar dat kon. Uiteindelijk hebben we alleen de Halve Maan achter ons kunnen houden. Maar omdat we als 13de zijn gestart, zijn we virtueel een aantal skûtsjes voorbij gegaan uiteindelijk 10de geworden.
Dit was wèl wedstrijdwater waar je continu bezig was, vooral aan de hoge kant was het vaak nodig extra zwaard erbij te doen. Om extra weerstand te geven en af te remmen, gebruikten we twee putsen en duwden we de giek uit. We hebben ook een keer in de wal gezeten en zagen dat ook bij andere skûtsjes gebeuren. De Halve Maan zat zelfs nog een keer vast in de bomen.”
Graag slapen
Nog op één oor liggen, betekent ook dat je nog slaapt. Hoe gaat het slapen tijdens de SKS?
“Ik mag graag slapen; ‘s avonds ga ik liggen om pas ‘s ochtends weer wakker te worden. Ik kom moeilijk uit bed. Ik heb wel 6 of 7 wekkers staan: de eerste twee hoor ik niet. Zaterdag na de eerste wedstrijd was ik vermoeid van alle prikkels en emoties. Gister op de Veenhoop was het tegenovergestelde het geval; toen zat ik door de euforie van die dag vol energie. Bovendien was de spanning van de eerste wedstrijd er toen af. Ik heb nog niet eerder een SKS meegemaakt. Dus dan is het: wat als er dit gebeurt, wat als er dat gebeurt?”
Treintje varen
Samenvattend?
“Vandaag was geen zeilerij, vandaag was het treintje varen. Het zit niet in onze aard om af te remmen en in te houden tijdens een wedstrijd. Dat is tegennatuurlijk, we hebben afgesproken dat we aan boord stappen en vòl ervoor gaan. Ik start liever als 13de om dan naar een vijfde plaats toe te varen. Daarom heb ik zin in het grote water, dan is er meer ruimte en dan heeft het meer met zeilen te maken.”
Uitslag
1. Heerenveen; 2. Lemmer; 3. Eernewoude; 4. Grou; 5. Leeuwarden; 6. Sùdwesthoek; 7. Langweer;
8. Huizum; 9. Joure; 10. Sneek; 11. Woudsend; 12. Drachten; 13. Akkrum; 14. Halve Maan.
3 augustus 2022 Wedstrijd Terherne
In gesprek met John Wierda over de scheepsuitdrukking ‘’ruimschoots kunnen varen’
Ruimschoots
Je kunt ruimschoots varen als er een gunstige en prettig wind hebt. Dan is het echt: mooi weer en lange dagen. Was dat vandaag het geval?
“Eigenlijk was dat vandaag wel zo. Zeker vergeleken met de dagen waar we vandaan komen. Het enige dat je dan hoeft te doen om bij de top drie te horen, is goed starten. Ben je als een van de eerste vijf weg, dan zit je bij top 6. Maar starten, dat is zo moeilijk; daar heb je zoveel ervaring voor nodig. Om op een gegeven moment je kun je eigen weg te kiezen, moet je zoveel wedstrijden gezeild hebben.
Ja een dag als vandaag, zonder vlagen en met contstante wind, is ideaal. Dan maakt het niet uit of je een slag over stuurboord of bakboord hebt. De wind is overal, die ging het hele meer over.
Het eerste kwartier was de wind nog een sterke 3 of kleine 4 . Daarna ging het naar een kleine drie toe. Vlak voor finish haalde de wind nog even aan.
Een op en del baan is niet zo mijn ding. Met harde wind is die overal constant en kun je niet de termiek van de wind op zoeken. De gate vind ik wel leuk. Dan heb je twee punten waar je de boei kun ronden en weet je pas op het laatste moment wat je moet doen. Sowieso is bij de onderboei timing zo belangrijk. Als schotenman wil je dat je m helemaal strak hebt als je bij de boei komt. Dan moet je timen, de schoot aan precies naast de boei. Dat is het mooiste voor een schotenman. Als je die timing goed hebt, trek je het schip direct en schiet je eruit. En kan je als ander schip krom is aangekomen, duiken in het gat dat hij heeft achtergelaten. Daar kun je als schotenman het verschil maken. Als ik zie dat er een potentieel gat ontstaat, vraag ik aan schipper: ga je erin of niet. Zegt hij; ja, dan ben ik heel snel, hij is dan afhankelijk van mij.”
Begeisterung en commitment
Figuurlijk betekent ruimschoots: er is genoeg voor iedereen. Van wat is er bij jullie genoeg?
“Er is voldoende commitment in de zin van: iedereen wil er voor gaan. Dat merk je aan alles. Iedereen probeert het ook beter te doen tijdens de voor- en nabespreking. We bespreken standaard: toen deden we dit en toen deden we dat. Maar we checken ook: was dat een goede gedachtegang? Dat geeft het leerproces van het team aan; dat mensen daar open voor staan en dat kenmerkt ons team. Ondanks dat je relatief onervaren bent, is het mooi dat mensen daar open voor staan. Je kunt namelijk blijven hangen in je beeld van de werkelijkheid. En bij zeilen is dat best wel gevaarlijk.
Wat er na afloop ook volop was, was sfeer. De muziekbox die Fabian had meegenomen bracht heel veel
sfeer. Ik merk dat daar ook behoefte aan is. Zo zag ik Wiepkjes moeder lekker dansen met haar kleinzoon.”
Nog een uitsmijter?
Ik vind de overdracht van Douwe aan Jappie heel mooi. Omdat ik daar zo dichtbij zit, kan ik daar enorm van genieten: dat ik daar deel van mag uitmaken. Je ziet dat die man die zoveel ervaring heeft met het schip. Hij zegt altijd: zeilen bestaat uit het maken van fouten. Winnen doe je als je zo weinig mogelijk fouten maakt. Dat is ie nu aan het overbrengen aan zijn zoon. Aan de wind gaat het steeds beter, de rondingen gaan steeds beter. Over drie jaar zit daar iemand die alle ervaring van Douwe geabsorbeerd heeft en er dan zijn eigen sjeu aan kan geven.”
Uitslag
1. Langweer; 2.Lemmer; 3. Eernewoude; 4. Huizum ; 5. Drachten.; 6 Grou.; 7 Heerenveen;
8. Halve maan; 9. Sneek 10. Joure.; 11 Sudwesthoek.; 12. Leeuwarden; 13.Akkrum; 14. Woudsend.
4 augustus 2022 Wedstrijd Langweer
In gesprek met Einte Minnesma over de scheepsuitdrukking ‘een opsteker’
Tweede geworden
Figuurlijk is een opsteker een meevallertje, een gelukje, iets waar je blij van wordt. Was dat vandaag aan de orde?
“Vandaag is absoluut een opsteker, een dag die we allemaal nodig hadden. We hebben er steeds hard voor gewerkt, maar tot nu toe was het ‘m steeds ‘net niet’. Nu zijn we vandaag niet eerste, maar tweede geworden, toch zijn we daar erg blij mee. Voor de sfeer aan boord is dit heel goed. Die sfeer is sowieso goed, maar je hebt af en toe ook een goed resultaat nodig. Gister zei de schipper van Langweer het al: dit is waar we drie jaar lang heel hard voor getraind hebben. Dat geldt vandaag voor ons. Het is geen eerste plek, maar we zijn heel blij met deze tweede plek.”
Alles wat goed moest gaan ging goed
Letterlijk is een opsteker een windvlaagje uit een gunstige richting, waardoor je net een bepaalde baai, hoek of boei om kan zeilen. Hoe was dat vandaag?
“Alles wat goed moest gaan, ging goed. Onze start was goed en in het aandewindse rak hebben we een hele mooie slag gemaakt. Daar hebben we Joure, Langweer en Huizum ingehaald. Vanaf mijn positie als voorhouder en derde fokkenist kon ik dat niet zien. Maar toen we als tweede om de bovenste ton waren gegaan, had ik wel in de gaten: het gaat goed. Ik kon zien, dat Douwe moest lachen en Sjoerd ook. Jappie had een enorme smile op zijn kop en Hilbert-Jan die zicht had op de rest van het veld zei: als we als we zo door gaan, pakken we ze allemaal. Een tijdje dachten we: misschien kunnen we Grou nog pakken. We liepen er steeds een beetje meer naar toen, maar toen lag de finish er al in.”
Naar de prijsuitreiking
“Straks gaan we met een groep Langweer in voor de prijsuitreiking. Gister ben ik bij die in Terherne geweest, want daar ligt mijn boot. Dat was wel leuk, maar vandaag moeten en willen we er absoluut bij zijn vanwege onze tweede plaats.”
Langweer is de woonplaats van Jappie en Wiepkje. Het verhaal gaat dat een café in Langweer op een scherm een enorme foto van Jappie heeft staan.
“Echt waar? Nou, we zullen het beleven. Het skûtsje van Langweer was vandaag vijfde, dus het dorp heeft alle reden om blij te zijn.”
Leuk meedoen met de top
Heb je nog famous last words?
“ Op naar morgen, morgen is een ‘nije dei’. Op voorhand ga ik nergens vanuit, laten we maar kijken hoe het wordt. leuk mee doen met de top en een plekje ergens in de top 5 zou super zijn.”
Uitslag
1. Grou; 2. Sneek; 3. Joure; 4. Huizum; 5. Lemmer; 6. Langweer; 7. Heerenveen; 8. Leeuwarden; 9. Akkrum; 10. Halve Maan; 11. Eernewoude; 12. Drachten; 13. Sùdwesthoek; 14. Woudsend
5 augustus 2022 Wedstrijd Elahuizen
In gesprek met Wilko Riezebos over de scheepsuitdrukking ‘overstag gaan’.
Hoog varen
Hoe ging het vandaag letterlijk met overstag gaan, het wenden van het schip en het over een andere boeg varen?
“Dat ging goed, we hadden genoeg druk in de zeilen. Met een wind als die van vandaag gaat de giek snel over als je een andere vaarrichting neemt. Vandaag hadden we dus veel wind en dan moet je snel handelen. Op het moment dat de giek overkomt, geef ik de schoot aan John. Dan is het een kwestie van ‘m eerst een stukje laten vieren en ‘m daarna met zijn drieën aantrekken. Zorgen, dat de zeilen zo strak mogelijk komen te staan, zodat we hoog kunnen varen. Daar is de Sneker Pan goed in, dat is echt een eigenschap van het schip. Hoe het precies zit, weet ik niet; maar het heeft te maken met de vorm en de romp van het schip. Die is vrij smal.”
Venijn in de staart
“Hoeveel keer we vandaag overstag zijn gegaan? Ik heb geen flauw idee, ergens tussen de 20 en 50 keer. We proberen in ieder geval zo min mogelijk meters te maken. Fysiek gezien is het overstag gaan het zwaarst als we de boei ronden, waarin we van voor de wind naar aan de wind gaan. Dan moet de hele schoot naar binnen en is het een kwestie van door rammen en alle zeilen bij zetten.
Tijdens deze wedstrijd zat het venijn ‘m in de staart. De laatste slag had voor ons een goede afloop. We lagen laatste, zijn 6 plaatsen naar voren geschoven en uiteindelijk 8ste geworden. Waar ‘m dat aan ligt? Aan een goede adviseur, die de wind goed kan lezen. Wij hebben gekozen voor een slag over stuurboord, de kortste slag naar de finish. De rest ging over bakboord.”
Tandje minder
Figuurlijk betekent ‘overstag gaan’ van mening veranderen, iets toegeven. Wat wil jij wel toegeven?
“Morgen is er weer een dag; en morgen mag het van mij wel een tandje minder zijn. De wind van vandaag was best pittig, volgens mij hebben we morgen een windkracht 3.”
Vroege vogels
En nu? Laten we het hierbij?
“Ja, we gaan nu naar de prijsuitreiking in Elahuizen. Daarna ga ik naar huis en vanavond ga ik weer vroeg naar bed. Dat wordt zoiets als half tien, kwart voor tien. Morgenochtend sta ik weer om zes uur naast mijn bed.”
Skûtsjesilen is een sport voor vroege vogels
Uitslag
1. Grou; 2. Akkrum; 3. Lemmer; 4. Drachten; 5. Heerenveen; 6. Halve Maan; 7. Sùdwesthoek;
8. Sneek; 9. Woudsend; 10. Leeuwarden; 11. Langweer; 12. Joure; 13. Huizum.
6 augustus 2022 Stavoren
In gesprek met Freek Mulder over de scheepsuitdrukking ‘in zijn sas zijn’.
Goed aan de praat
Figuurlijk betekent ‘in zijn sas zijn’ schik hebben, blij zijn. Ben jij blij vandaag?
“Ja absoluut. We hebben lang op kop gezeild. We hebben goed gezeild, hadden het schip goed aan de praat. We kunnen merken, dat het skûtsje snelheid heeft en heel hoog aan de wind zeilt. We hebben heel lang op kop gelegen en alles liep goed. Vanaf mijn positie krijg ik niet alles mee: ik kijk vooral naar achteren. Ik heb me wel laten vertellen dat we bij het ronden van de laatste bovenste boei iets last hebben gehad van de achterste skûtsjes. Maar ja, die zijn er ook en dat hoort erbij. Uiteindelijk is het een tweede plek geworden. Het was mooi geweest als we eerste waren geworden, maar een tweede plek is ook mooi. ”
In de sluis
“Als vroeger een Zuid-Hollandse schipper na een lange reis de laatste sluis bij Sas van Gent passeerde, was hij blij omdat hij bijna thuis was. Hoe was het om vandaag de sluis van Stavoren in en uit te varen?
“Ja, dat is hartstikke leuk. Er zijn veel mensen die bij het skûtsjesilen komen kijken en die bij de brug op ons wachten als we de sluis passeren. Allemaal mensen, die enthousiast zijn over het skûtsjesilen. Mensen die zwaaien en roepen: vandaag knap gezeild. Ik kan me voorstellen dat mensen na twee jaar corona weer zin in hadden het skûtsjesilen mee te maken. Vandaag speelde het weer ook nog eens mee.”
Even mijn rust nemen
Morgen is een rustdag, wat zijn je plannen?
“Ik denk dat ik wel even mijn rust neem. Misschien ga ik ergens lunchen met vrienden of met mijn heit en mem. Die zijn -zoals dat gaat bij ouders- trots op al hun kinderen, trots dat ik op dit skûtsje vaar.
Zelf vind ik het ook een voorrecht dat ik hier onderdeel van mag uitmaken.”
Uitslag Stavoren
1. Langweer; 2. Sneek; 3. Leeuwarden; 4. Lemmer; 5. Grou; 6. Akkrum; 7. Heerenveen; 8. Drachten;
9. Joure; 10. Sùdwesthoek; 11. Eernewoude; 12. De Halve Maan; 13. Huizum; 14. Woudsend
Voorlopig klassement na week 1
| Skûtsje | Punten | Aftrek | |
| 1. | Lemmer | 16 | 5 |
| 2. | Grou | 17,7 | 9 |
| 3. | Sneek | 29 | 10 |
| 4. | Heerenveen | 31,9 | 10 |
| 5. | Langweer | 33,8 | 12 |
| 6. | Earnewâld | 37 | 14 |
| 7. | Leeuwarden | 39 | 12 |
| 8. | Joure | 43,9 | 14 |
| 9. | Drachten | 46 | 12 |
| 10. | Akkrum | 47 | 13 |
| 11. | Huizum | 49 | 14 |
| 12. | D’ Halve Maen | 57 | 14 |
| 13. | Stavoren | 59 | 13 |
| 14. | Woudsend | 65 | 1 |
7 augustus 2022 rustdag
In gesprek met Jacko Visser over de scheepsuitdrukking ‘voor de boeg hebben’.
Gewoon blijven zeilen
Inmiddels hebben we er 7 wedstrijden op zitten en nog 4 te gaan: die op Woudsend, 2x Lemmer en die op Sneek. Hoe kijk jij op deze rustdag aan, tegen wat jullie nog voor de boeg hebben?
“Gewoon blijven zeilen. Ik zie altijd uit naar het ruime water, dat we na Terherne krijgen. Vanaf dan beginnen we echt met zeilen. De windkracht is niet zo’n ding. We kunnen ons goed redden, met zwaar weer, licht weer en alles er tussenin. In het voorseizoen hebben we al die soorten wel gehad. En als je dat meeneemt in de trainingen, gaat het zeker lukken in de wedstrijden.
Op dit moment staan er drie Vissers in de top drie. Als dit zo blijft, dan zou dat machtig zijn. Wij Vissers bestonden lange tijd niet in de skûtsjewereld. De Meeters, de Brouwers en de Zwaga’s zeilden altijd vooraan. Als wij dit jaar alle drie het podium bereiken, zou dat super zijn.”
Kilometervreters
Tijdens de 14 dagen van het SKS heb je heel wat kilometers af te leggen tussen de verschillende wedstrijdlocaties. Wat is de afstand die de skûtsje elke SKS letterlijk voor de boeg hebben?
“Dat durf ik niet exact te zeggen. Maar van Sneek naar Grou is zo’n 1 ½ uur varen. Van Grou naar de Veenhoop 1 uur, van daar naar Terherne 1 ½ uur en van Lemmer naar Sneek ook zo’n 2 ½ uur. Geen punt, hoor: het spul moet blijven draaien, anders houdt de accu het niet vol. Boten zijn gemaakt om te varen, anders hadden we wel een caravan gekocht. Onze eigen Lauwersmeertrawler is bedoeld om grotere afstand mee te varen. Op één tank kunnen wij wel 4 weken en 100 kilometer varen.”
Inpakken en wegwezen
En wat staat er na deze SKS nog te gebeuren?
“Na deze week ga ik weer aan het werk. Direct nadat we aangekomen zijn in Sneek ga ik mijn tas pakken en dan ben ik weg. Ik werk op een sleper, vier weken voor de SKS had ik al vrij. Als ik de 13de vertrek heb ik dus 7 weken vrij gehad. Vier weken later ben ik weer thuis. Dan zijn er nog een aantal nawedstrijden, zoals de Friese Hoekrace , de Roekoepollerace en het amateurzeilen. Dan hoor ik wel wanneer ik moet komen opdraven.”
8 augustus 2022 Woudsend
In gesprek met Peter Kant over de scheepsuitdrukking ‘vechten tegen de bierkaai’.
Balen
In vroeger tijden was de bierkaai de kade waar vaten bier, soms wel van wel 100 liter per stuk, werden gelost. Daar op die kades werkten alleen maar mannen die oersterk waren. Je kon daar maar beter geen ruzie mee krijgen, want dan vocht je een verloren strijd. Figuurlijk betekent deze uitdrukking dan ook vechten voor een zaak die je niet kunt winnen. Was dat vandaag het geval?
“De start was nog goed, daarna bij de stuurboordslag hadden we pech met de wind. We kwamen over bakboord aan bij de bovenboei, maar moesten toch achterlangs bij Joure omdat we druk verloren. We hebben van alles geprobeerd: schakels eruit gehaald en de overloop terug gezet, maar het mocht niet baten. Alles wat op andere dagen goed ging, lukte vandaag niet. Dat is balen: je gaat voor de overwinning.”
Gretig gebruik
Aan boord hebben jullie ook een soort van bierkaai. Hoe sterk zijn de mannen en vrouwen die daar staan?
“Geen ruzie, de sfeer is geweldig. Aan boord hebben we fust van 50 liter, waar zo’n 150 glazen bier uit gaan. Zelf drink ik niet, maar als we goed gezeild hebben, valt een biertje goed in de smaak. Dankzij sponsors hebben we elke dag ook nog eens lekkere hapjes aan boord. Een deel van de bemanning gaat na de wedstrijd naar huis, een deel blijft liggen bij het volgschip. Dan is het ‘s avonds gezellig, maar uiterlijk middernacht gaat iedereen naar bed.”
Intocht Lemmer
Wat brengt de dag van morgen? Officieel is het een inhaaldag, maar er valt niets in te halen.
“Morgen proberen we beter te krijgen wat vandaag fout ging. We gaan het water op bij de Brekken bij Lemmer. Dan gaan we aan de gang met zaken zoals de stroppen en de overloop. Daarna staat de intocht bij Lemmer op het programma. Vanaf het Prinses Margrietkanaal varen we met alle skûtsjes door Lemmer richting het IJsselmeer waar vroeger alle schepen voeren. Ik ben benieuwd hoe dat is, ik heb het nog niet eerder meegemaakt.
Uitslag Woudsen
1. Langweer; 2. Heerenveen; 3. Huizum; 4. Joure ; 5.Drachten; 6. Eernewoude; 7.Leeuwarden ; 8. Lemmer ;
9.Woudsend; 10. Drachten; 11. Sudwesthoek; 12. Akkrum; 13. Grou; 14. Sneek.
9 augustus 2022 Mogelijke inhaaldag
In gesprek met Hilbert-Jan Kroon over de scheepsuitdrukking ‘de beste stuurlui staan aan wal’.
Wij beleven dingen anders
Mensen die alleen maar toekijken en aan de zijlijn staan, denken het vaak beter te weten dan degenen die een taak uitvoeren. In het geval van het skûtsjesilen staan toekijkers letterlijk aan wal. Hoe ervaar en beleef jij zulke reacties of commentaren vanuit de media?
“Ja ik krijg natuurlijk ook dingen mee vanuit de media. Maar daar doe ik niet zoveel mee. Aan boord is het anders dan aan de wal, wij beleven dingen anders. Mensen aan de wal hebben geen weet van bepaalde dingen. Hoe je bijvoorbeeld je slagen maakt op de meer en hoe je zeiltechnisch bezig bent. Feit is wel, dat
de berichtgeving vanuit de media afkomstig is uit een bepaalde bron. Schipper A heeft een ander verhaal dan schipper B. Dan is het altijd de vraag, hoe de media daar een draai aan geeft.”
Door ervaring wordt je beter
Uiteindelijk gaat het niet om beter te weten, maar om beter te worden. Officieel is dit een inhaaldag, maar een wedstrijd inhalen is niet aan de orde. In plaats daarvan gaan jullie vandaag bezig met leren en verbeteren?
“Door ervaring wordt je beter; dat geldt voor iedereen. Het is een proces van jaren, voordat je het varen onder de knie hebt. Gister liep het niet lekker. We kwamen snelheid tekort ten opzichte van de rest. De kleine veranderingen ter plekke op het gebied van boothandling en zeilvoering hebben toen niet gewerkt. Dat wil Jappie graag opgelost zien, daarom heeft hij gister na afloop gevraagd: wie kan er morgen komen? Dan zegt iedereen: ja we komen! We willen het allemaal graag opgelost zien. Dit zijn nu eenmaal dingen die gebeuren. Stromingen van de wind is best een lastige materie. Daarin willen we beter worden.
We gaan straks trainen op de Brekken bij Lemmer, logistiek een handige plek omdat we vanavond met alle skûtsjes door Lemmer varen. Dan zijn we alvast in de buurt.”
Morgen de kop er weer voor
“Vandaag komt de onderste steen boven en morgen gaat de kop er weer voor. Maar kijken wat voor wedstrijd het morgen wordt. Volgens mij zal de wind vergelijkbaar zijn met die van gister. Wel wordt het steeds warmer en dan wordt de wind dunner. Ik hoop niet, dat dan gebeurt wat Pieter Boelsma vaak zegt: de sinne fret de wyn op. Dat dus de zon de wind opeet.”
9 augustus 2022 Lemmer 1
In gesprek met Sjoerd Hofland over de scheepsuitdrukking ‘een oogje in het zeil houden’.
Kijken of de wind ruimt of krimpt
Laatst zag ik iemand van de Panne op de rug op het dek liggen. Hield die letterlijk een oogje in het zeil?
“Ja, dat was Einte. Maar het zijn vooral de jongens bij de lieren, die constant omhoog en naar achter kijken. Zij kijken naar de vleugel (het vaantje); daaraan zie je of de wind ruimt of krimpt. Ruimen betekent dat de wind draait in dezelfde richting als de wijzers van de klok. Dan kun je òf de boot opsturen òf de schoten losser doen. Krimpen betekent dat de wind draait tegen de wijzers van de klok in. Dan kun je de boot laten afvallen of de schoten strakker doen.”
Vuile wind
Figuurlijk betekent een oogje in het zeil houden: iets in de gaten houden. Wat houdt jij zoal in de gaten tijdens de wedstrijd?
“Ik houd van alles en nog wat in de gaten. Hoe en wat er om ons heen gebeurt en wat er aan boord gebeurt. Aan boord was het rustig; iedereen doet zijn ding. Om ons heen kijk ik vooral hoe degene die voor ons ligt de wind binnenkrijgt. Aan de hand daarvan maak je de keuze hoe je vaart.
Vandaag zat er niet echt een logica in de wind. Als je achteraan ligt, zijn je keuzes bovendien beperkt. De skûtsjes die voor je liggen genereren ‘vuile wind’, waardoor je niet overal goed kunt draaien. Dat beïnvloedt dus je mogelijkheden om overstag te gaan. Vandaag hadden we weinig mogelijkheden en dan ga je soms een kant op die je niet wilt.”
Nieuwe ronde, nieuwe kansen
“Met de aanpassingen die we dinsdag gedaan hebben, zeilden we vandaag wel iets beter dan maandag, maar het is nog niet zoals we het willen. We gaan zie wat het morgen wordt; de wind wordt vergelijkbaar met die van vandaag. Nieuwe ronde nieuwe kansen.”
Uitslag Lemmer 1
1. Langweer; 2. Leeuwarden; 3. Lemmer; 4. Grou ; 5. Huizum; 6. Joure; 7. Halve Maan ; 8. Heerenveen ;
9. Eernewoude; 10. Akkrum; 11. Woudsend; 12. Sùdwesthoek; 13. Drachten; 14. Sneek.
11 augustus 2022 Lemmer 2
In gesprek met Fabian Visser over de scheepsuitdrukking ‘met vlag en wimpel’.
Vandaag viel ie wel!
Jappie’s oom Albert Visser slaagde vandaag met vlag en wimpel. Een overwinning met het Lemster skûtsje op het eigen wedstrijdwater. Bovendien mag hij zich op deze een na laatste dag van de SKS al kampioen noemen.
“Helemaal mee eens. Douwe zegt altijd: wie het minste fouten maakt, wordt kampioen. Tot nu toe was Albert op nog geen enkele wedstrijd eerste geworden; vandaag viel ie wel! Wat je bij ons aan boord veel hoort is: ‘focus, focus, focus’. Maar toen Lemmer over de finish ging, was die focus even helemaal weg. Ik hoorde Jappie, Douwe en Sjoerd klappen op het achterdek. Eerst wisten we niet zeker of ie echt kampioen was, maar aan de feestvreugde aan dek kon je dat wel aflezen. Het heeft wel 10 minuten geduurd, voordat onze focus weer terug was.
Zelf zijn we 9de geworden vandaag. Na twee waardeloze dagen is het prettig om ergens tussenin te zeilen in plaats van achteraan te hobbelen. Na Stavoren zijn we met het tuig bezig geweest, maar daar werd het niet beter van. Vandaag hebben we het tuig terug gezet naar het standje van Stavoren. Na een ongelukkige start zijn we vol in de aanval gegaan.”
Zwart en geel
Het hele gebeuren rond het skûtsjesilen is vol vlaggen en wimpels: op het startschip, op de volgschepen. Wat zeggen al die vlaggen en wimpels jou?
“Ja, ons volgschip hangt inderdaad vol met skûtsjewimpels van alle afgelopen jaren. Ik weet dat een aantal mensen aan boord de betekenis van vlaggen zoals de Japanner en de afkortvlag kennen. Zelf heb ik daar niet zoveel mee. De enige vlag die mij wat zegt, is de vlag van de Waterpoort: zwart en geel.”
Makes us proud again!
“Dat is ook mijn motto voor de wedstrijd morgen op Sneek: make us proud again! De laatste keren lukte het niet goed om Snekers trots te maken op hun skûtsje. De ene keer lagen we een straatlengte achter, de tweede keer lag het roer in twee delen. Het zou leuk zijn als we morgen weer ‘normaal’ kunnen zeilen.”
Uitslag Lemmer 2
1. Lemmer; 2. Huizum; 3. Grou; 4. Leeuwarden; 5. Woudsend; 6. Sùdwesthoek; 7. Heerenveen;
8. Langweer; 9. Sneek; 10. Eernewoude; 11. Halve Maan; 12. Joure; 13. Drachten; 14. Akkrum.
12 augustus 2022 Sneek
In gesprek met Jappie Visser over de scheepsuitdrukking ‘van wal steken’.
Verwarrend en vermoeiend
Steek eens van wal. Hoe heb je de laatste wedstrijd op Sneek en de afsluiting in de tent beleefd?
“De wedstrijd was verwarrend en vermoeiend. We gingen mooi als eerste om de eerste ton en daarna verliep het teleurstellend. Het gebeuren in de tent vond ik leuk. Toen ik op het podium stond, zag ik de eigen bemanning en de bemanning van andere skûtsjes. Toen dacht ik: iemand anders had graag op mijn plaats gestaan. We hebben 14 mooie dagen meegemaakt, alle dagen kunnen zeilen en mooi weer gehad. Dat hebben we ook wel eens anders meegemaakt.”
Nog drie te gaan
Er volgen nog een aantal wedstrijden in het naseizoen. Wanneer steken jullie weer van wal?
“We hebben nog drie te gaan: het amateurzeilen op 17 september, de Friese Hoek op 1 en 2 oktober en de Roekoepollerace op 15 en 16 oktober.”
Dagje niks doen
Wat brengt de komende week? Nog even vakantie of weer aan de slag?
“We hebben het volgschip al ontruimd en alles te stoel en te bank van onze eigen boot gehaald. Nu eerst een dagje niks doen. Hierna heb ik nog een week vrij. Misschien gaan we even kijken bij de IFKS of naar de Kuilart bij Koudum. Daar kun je heerlijk met je boot liggen en bootje varen. Ze hebben er een prachtig zwembad en een prima restaurant.”
Uitslag Sneek
1. Heerenveen; 2. Langweer; 3 Halve Maan; 4. Eernewoude; 5. Sùdwesthoek; 6. Grou; 7. Drachten; 8 Woudsend; 9. Joure; 10. Leeuwarden; 11. Akkrum; 12. Sneek; 13. Lemmer; 14. Huizum.
Eindklassement